Uitkomsten onderzoek naar mate van Psychosociale klachten bij COPD

03-01-2017 om 10:09 uur

Onderzoek naar de mate van psychosociale problematiek bij COPD-patienten

Gedurende tien weken, tussen 17 maart en 25 mei 2016 is on-line een aantal enquêtes afgenomen bij leden van het Longforum. Deze enquête is verder ook online afgenomen op de besloten Facebook groep 'COPD Nederlands' en voorgelegd aan de patiënten van Plexxus fysiotherapie in Voorschoten. In totaal hebben 72 COPD-patiënten de enquête ingevuld. De enquête is een aanvulling geweest op de interviews die zijn afgenomen met vier COPD-patiënten van Plexxus fysiotherapie en All Medical B.V.

Graag deel ik met u de uitkomsten van dit onderzoek:

Samenvatting

Inleiding/Doel
Bij de aandoening COPD wordt in eerst instantie vooral gedacht aan de lichamelijke problematiek zoals kortademigheid, hoesten en het opgeven van sputum. Dat COPD-patiënten ook te maken kunnen krijgen met psychosociale problematiek, is door meerdere onderzoekers aangetoond. Het Air&Flow Centre (hierna afgekort als A&F) is ontstaan door de samenkomst van twee heren die beiden betrokken zijn bij de behandeling van longpatiënten. A&F wil in de behandeling van longpatiënten ook ondersteuning kunnen bieden op psychosociaal vlak omdat dit onderdeel volgens A&F nog onvoldoende wordt geboden in de reguliere behandelcentra. De centrale probleemstelling van dit onderzoek is: ‘in hoeverre ondervinden COPD-patiënten psychosociale problemen die gerelateerd zijn aan de aandoening COPD?’. Hierbij is het doel inzage te krijgen in de samenhang tussen psychosociale problemen en het hebben van de chronische longaandoening COPD. De aanbevelingen die uit dit onderzoek voortvloeien kunnen een bijdrage leveren aan het optimaliseren van de diensten van A&F, door deze diensten op gepaste wijze af te stemmen op de psychosociale behoeften van de COPD-patiënt. Ook kan dit onderzoek leiden tot aanbevelingen om over te gaan tot vervolgonderzoek waarbij gedacht wordt aan de effectiviteit van behandelingsvormen bij het verminderen van psychosociale klachten van COPD-patiënten. Algemeen levert dit onderzoek een bijdrage aan gerichte kennis over- en inzicht in de psychosociale problematiek bij COPD-patiënten ten behoeve van de behandeling en ondersteuning.

Methode
Het onderzoek bestond uit een literatuurstudie en een praktijkdeel ofwel een mixed-method-onderzoek met een kwalitatief en een kwantitatief deel. Uit de literatuurstudie bleek dat depressies bijvoorbeeld vaak voorkomende psychische klachten bij COPD zijn. De onderzoeksvragen zijn aan de hand van de literatuurstudie opgesteld. Aan het kwalitatieve onderzoek deden in totaal vier mensen met COPD mee uit alle vier de GOLD-classificaties. Via de GOLD-classificatie wordt de ernst van de COPD aangegeven. Twee deelnemers waren tussen de 60 en 74 jaar en twee deelnemers waren 75-plus. De interviews zijn thuis afgenomen. Hierbij werd gebruik gemaakt van een vooraf opgestelde semigestructureerde vragenlijst met alleen open vragen. De andere 72 respondenten vulden een enquête in bij fysiotherapiepraktijk Plexxus of in een online omgeving. Er deden in deze groep alleen mensen mee met GOLD-classificatie II, III en IV en de grootste groep deelnemers was tussen de 45 en de 59 jaar oud. De enquête is vorm gegeven aan de hand van Likertschalen. Hiermee kan houding en gedrag worden gemeten met behulp van antwoordkeuzen die variëren van het ene uiterste naar het andere uiterste.
Resultaten

Deelvraag 1: wat zijn de belangrijkste ziekteverschijnselen van COPD? Kortademigheid, hoesten, het opgeven van sputum, benauwdheid, vermoeidheid en depressie en/of angst werden in de literatuur genoemd als meest voorkomende ziekteverschijnselen. Deelvraag 2: welke psychosociale factoren hangen samen met het ontstaan, in standhouden of verergeren van COPD-klachten? In de literatuur werd door meerdere onderzoekers geschreven over de volgende factoren: het sociale leven en het zelfbeeld, het lijden aan een psychische aandoening (angsten en depressie) comorbiditeit, rol verandering en seksualiteit. Verder kwamen demografische factoren als leeftijd en de woonsituatie aanbod, evenals geslacht (verschillen in ziektebeleving tussen mannen en vrouwen). Deelvraag 3: in hoeverre voelen COPD-patiënten een aantasting in de kwaliteit van leven door de COPD en aanwezige psychosociale klachten die hiermee gepaard gaan? COPD-patiënten ervaren over het algemeen veel rolbeperkingen door zowel fysieke- als psychische problematiek. Comorbiditeit is met name bepalend in hoeverre die rolbeperkingen als hinderlijk worden ervaren en de mate waarin men zich zorgen maakt om de eigen gezondheid. Ook maakt een groot deel zich vaak zorgen over de consequenties van de ziekte. Men wordt belemmerd bij het uitvoeren van normale sociale bezigheden en bij het ondernemen van sociale activiteiten. De meeste respondenten hebben over het algemeen minder sociale contacten. Sociale contacten zijn erg essentieel. Vaak is ook de partner heel belangrijk, zowel voor fysieke (mantel)zorg als voor sociale en psychische ondersteuning. Het hebben van psychische klachten kwam in iets mindere mate naar voren ten opzichte van de literatuurstudie. Van alle betrokken respondenten (N=76) bleek 17% aan een psychische comorbide aandoening te lijden. Er worden nogal wat beperkingen ervaren bij het kunnen deelnemen aan werk of andere activiteiten en er heerst veel problematiek omtrent het mee kunnen komen in de maatschappij, waarbij de afhankelijkheid van anderen is toegenomen. Het idee door de ziekte druk op een ander te leggen, vindt de patiënt vaak vervelend. Deelvraag 4: Wat geven COPD-patiënten aan nodig te hebben om minder last te hebben van psychosociale klachten? Ter ondersteuning van psychosociale klachten wordt het meeste belang gehecht aan het vergroten van de zelfredzaamheid en het contactbehoud met naaste familie/vrienden. Veel mensen vinden ‘het mee kunnen blijven doen in de maatschappij’ zeer belangrijk.

Conclusie
Er is in de literatuur samenhang gevonden tussen het hebben van COPD en het meer last hebben van psychosociale klachten ten opzichte van de rest van de bevolking. In het kwantitatieve deel is gevonden dat COPD-patiënten die lijden aan een comorbide aandoening meer last hebben van psychosociale klachten en zich meer zorgen maken over hun gezondheid dan COPD-patiënten zonder comorbide aandoening. Zowel uit het kwantitatieve deel als het kwalitatieve deel van dit onderzoek is gebleken dat er door COPD-patiënten problematiek ervaren wordt in de volgende dimensies van kwaliteit van leven: fysieke & emotionele gezondheid, maatschappelijke participatie & vertrouwen en sociale verbanden & relaties. Ook zijn er signalen gevonden van problematiek in de dimensie economische zekerheid. De kwaliteit van leven van de COPD-patiënten is onderhevig aan verschillende vormen van psychosociale klachten die vallen binnen deze vier dimensies en daarmee is de kwaliteit van leven verminderd ten opzichte van de tijd voordat COPD bij deze patiënten werd gediagnosticeerd.

Login of registreer om te reageren
06-02-2017 om 13:03 uur

Dank voor de terugkoppeling van U onderzoek. Het was boeiend om te lezen wat uit het onderzoek naar voren is gekomen. Groet MAA

Login of registreer om te reageren
06-02-2017 om 18:10 uur

Het is natuurlijk een "beperkt" onderzoek maar de resultaten zouden aanleiding moeten geven voor een grootschaliger aanpak. Desalniettemin heb ik het met interesse gelezen. Chapeau! waarde vriend.
Als COPD'er en (ook dat nog) ZZP'er deel ik de conclusie dat omtrent economische/financiële zorgen als gevolg van ziekte soms een bijna verwoestend effect hebben op het ziekteproces. Zeker als je vanaf je geboorte een "vlekje" hebt en onverzekerbaar bent voor ziekte, arbeidsongeschiktheid en levensverzekering (bv bij hypotheek).
Mensen met een "medische vlekje" zijn een vergeten groep waaraan de overheid geen aandacht schenkt
Zij staan vanaf hun geboorte al op afstand.
Als zij daarnaast ook nog ondernemer zijn mogen zij voor alles betalen maar hebben alleen recht op bijstand. C'est tout. Erremoei dus.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 06:59 uur
Reactie op balling

... als je vanaf je geboorte een "vlekje" hebt en onverzekerbaar bent voor ziekte, arbeidsongeschiktheid en levensverzekering (bv bij hypotheek).
Mensen met een "medische vlekje" zijn een vergeten groep waaraan de overheid geen aandacht schenkt.....

Niet geheel waar de basis ziekte kosten verzekering kent al sinds jaar en dag een verplichte aanname en geen medische toets.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 11:29 uur
Reactie op Marcus
Reactie op balling
... als je vanaf je geboorte een "vlekje" hebt en onverzekerbaar bent voor ziekte, arbeidsongeschiktheid en levensverzekering (bv bij hypotheek).
Mensen met een "medische vlekje" zijn een vergeten groep waaraan de overheid geen aandacht schenkt.....

Niet geheel waar de basis ziekte kosten verzekering kent al sinds jaar en dag een verplichte aanname en geen medische toets.

@Marcus
De Basis ziekenkostenverzekering is iid. de enige verzekering in Nederland waarbij de verzekeraar verplicht is de verzekerde aan te nemen. Van rechtswege is het echter zo dat die verplichting voortkomt uit de verplichting voor iedere Nederlander om verzekerd te zijn voor ziektekosten. Je kunt nu eenmaal niet iemand verplichten om verzekerd te zijn als je weet dat die verplichting in de praktijk niet haalbaar is ivm. weigering door de verzekeringsmaatschappij.
Uit deze (staats)regulering blijk ook dat van een werkelijke privatisering geen sprake is. Alleen de uitvoering van de ziektekosten verzekering is door de staat uitbesteed aan de verzekeringsmaatschappijen (geoutcourced).
Elke punt-komma (.,) wordt echter door de staat gereguleerd en daarmee is een administratief gedrocht ontstaan waarin in principe alles dubbel wordt gedaan. Deze administratieve lasten voor de gezondheidszorg maken de jaarlijkse stijging van de kosten mogelijk.
Een volgend kabinet, van welke signatuur ook, de taak hard te snijden in deze uitvoeringskosten want op deze manier is de privatisering, gewenst of niet, een totale mislukking.
De burger hoeft dit allemaal niet uitgelegd worden. Die voelt dat aan z'n theewater, in z'n portemonnee of met z'n boeren verstand wel aan.
Tot zover de ziektekosten.

Zelfstandigen met een medisch "vlekje" (+/- 300.000) hebben nergens recht op. Ze worden uitgesloten van alle andere denkbare verzekeringen en hebben soms de grootste moeite om een gewone opstalverzekering op hun koophuis te verkrijgen als ze al een hypotheek krijgen.
Levensverzekeringen op een hypotheek, arbeidsongeschiktheidsverzekering, ziekteverzekering etc is een "no go".
Weliswaar heeft iedere zzp'er recht op zelfstandigenaftrek waarvan men geacht wordt deze verzekeringen te kunnen betalen maar in de praktijk is de risico-opslag die de verzekeringsmaatschappijen hanteren zo astronomisch dat zelfs 1 van bovengenoemde verzekeringen niet haalbaar is.
Diezelfde zelfstandigenaftrek is overigens ieder jaar een gedroomde post waarop bezuinigd wordt.
Dit in weerwil overigens van het feit dat sinds de crisis, en nog steeds, honderd-duizenden, al dan niet worden gedwongen, zich te vestigen als zelfstandige.

Voor zelfstandigen met een medisch "vlekje" dreigt bij langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid, alleen de weg linea recta richting bijstand. Zij lopen dan het risico alles te verliezen wat ze in hun arbeidsbestaan hebben opgebouwd. Vermogen (huis op eten), spaargeld (vanaf E. 16.000,-) en eventueel opgebouwd pensioen. Zij weten dan dat ze na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd een inkomen hebben dat onder de armoedegrens ligt.

Eerst mag de ondernemer zich middels hard werken (70-80 uur p/w) kapot betalen aan belastingen om vervolgens daar ziek van te worden en door de samenleving dedumpt
Dat is dus de manier waarop men in Nederland met (zieke) ondernemers omgaat.
Voor zieke werknemers is alles pico bello geregeld want diezelfde werkgevers en zelfstandigen betalen de rekening..

't is een heel verhaal geworden maar zo zit het zo ongeveer wel in elkaar.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 12:11 uur

Er spreekt zoveel verbittering uit je berichtgeving triest hoor, wellicht kan je daarmee eens naar een psycholoog daar moet je niet te lang mee rond blijven lopen dat is niet goed voor je longproblemen ook. Heb je niemand in je omgeving die je daarover feedback geeft jammer zeg, hoop dat je iemand vind waarmee je daarover kan praten, je eenzaamheid spat bijna van het scherm.

Ook is het wel duidelijk dat je in je verbitterdheid vele zaken niet juist weergeeft en klopt je stuk niet en ga je aan zaken voorbij dat is eigenlijk best jammer. Heb ook besloten niet meer op jou te reageren omdat het jou teveel triggert en jij dat blijkbaar niet aankan.

Kreeg echt erge medelijden met je, je klinkt zo zielig ook een virtuele arm om je heen en een dikke knuffel.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 12:48 uur

Kijk @Marcus. Je moet de boel nu ook weer niet overdrijven door met een psycholoog te "dreigen'. Dat werkt (bij mij) averechts, als een stier op een rode lap. Dat nu juist het advies om met een psycholoog te praten dus juist funest is voor mijn zelfvertrouwen en zelfbeeld.
Maar ook niet helemaal:
Ik heb me een aantal jaren geleden ivm. met de zelfde "aandoeningen" laten verleidden tot een tweetal bezoeken aan zo iemand: Na hem eerst een aantal lesjes micro- en macro-economie te hebben moeten geven en hem ook nog heb moeten bijspijkeren in de staatsrechtgelijkheid haakte de goede man af en was ik "onbehandelbaar". Kon me dus niet aan. Tsja, wat moet je ook met zo'n Jungeriaanse alpha die mij na aanleiding van bovenstaande waarschijnlijk is gaan rekenen tot het duivelse politiek populisme. Want alles is in principe politiek en mijn probleem dus ook. In die zin ben ik het ook eens met de linkse intelligentsia.

Nee, beste @Marcus. Je hoeft geen medelijden te hebben met mij. Liever met de mensen die zoiets bedenken en uitvoeren. Die wonen en werken voornamelijk in Den Haag.
Ik haal m'n gram wel op 15 maart.
Ik zou wel willen dat dat vaker zou kunnen dan 1x in de 4 jaar.
Er zijn maar een paar (nieuwe) partijen die een wat directere democratie voorstaan.
Als daar zijn: GeenPijl, VNL en Forum voor Democratie. De rest wil alles laten zoals het is want ze zijn als de dood voor "het volk" maar hebben wel (nu nog) de macht en het geld van en over de burger. Waarom zou je dan nog luisteren naar diezelfde burger?

Iets wat al decennia sluimert (Fortuyn) komt ondanks alle demonisering, criminalisering en ridiculisering langzaam aan de oppervlakte (Brexit). Het tijdsbeeld is aan het kantelen en dat is mijn beste therapie: Hoop!

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 13:50 uur

balling ; ik kan me voor een groot deel wel bij Marcus aansluiten. Het lijkt erop dat je boos bent op de hele wereld, inclusief op jezelf ( Wellicht nog wel het meest ).
Dat "vlekje" waar je het over hebt ; je moet niet alle zieken en "vlekjes" over één kam scheren ; Ik ben ook ZZP'er en weliswaar iets duurder, maar ben goed verzekerd. Ik heb meerdere "vlekjes". Ik heb vorig jaar, ( op 46 jarige leeftijd ) bijvoorbeeld nog een goede extra levensverzekering kunnen afsluiten... Twee. Iets duurder, zo richting de 30 euro per maand voor die twee totaal, maar het zij zo... ik ben verzekerd.
Verder wil ik ook nog even melden, dat wij het helemaal zo slecht nog niet hebben! Ook niet met het zorgstelsel. Voor mezelf te spreken ; Voor een goede 200 euro pm ( Incl eigen risico ) krijg ik werkelijk alles wat ik nodig heb! Kijk eens om je geen naar andere landen, waar niets is, zelfs geen simpele inenting voor je kindje! Hier word je gewoon geholpen, zelfs als je jezelf bijna dood gerookt hebt, dood gevreten hebt of dronken invalide hebt gereden!

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 14:23 uur

@ Stefanie ik heb zelf ondanks dat ik al vanaf mijn geboorte behoorlijke longpatiënt ben met meerdere "vlekjes" nooit problemen gehad met verzekeringen, hypotheken, bedrijfsfinancieringen en/ of andere leningen en ook ik ben zelfstandig ondernemer geweest en nu parttime zzp'er zelfs niet nadat ik echt arbeidsongeschikt werd als ondernemer. Heb zowel als ondernemer, als werknemer, als freelancer en als zzp'er gewerkt. Oke, soms moet je drie dagen door bellen naar de volgende leiding gevende tot je zowat bij de directie of de raad van bestuur zit maar dat is het dan wel waard, het komt niet vanzelf aangewaaid dat je alles goed geregeld hebt.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 14:51 uur

Laten we ophouden met dit gepsychologiseer op afstand. Het begint ongefundeerd arrogant te worden om zo persoonlijk te reageren op iemand die je helemaal niet kent. Er wordt mij hier een psychologische aandoening aangepraat om zo mijn persoon en mijn bijdragen hier in diskrediet te brengen. Ik ben daar om het zacht uit te drukken niet zo blij mee.

Wat betreft de onverzekerbaarheid van zelfstandigen. Ik spreek niet alleen over mijzelf want in de regionale ondernemersvereniging is dit een regelmatig terugkerend onderwerp.
Ik zelf heb een jaar of 15 geleden (ik was toen 49 jaar en herstellende van een majeure open hartoperatie)
nog geprobeerd een arbeidsongeschiktheidsverzekering te regelen. Dat kon wel maar de risico-opslag werd met 1000% verhoogd dit met uitsluiting van alle hart- en vaatziekten gerelateerde aandoeningen (en dat zijn zo ongeveer alle ziekten die er zijn) De gunstigste offerte was 17.000,- p/j.
Ik ken jouw medisch "vlekje" niet @Stefanie maar als ik dat zo hoor dan heb je enorm mazzel gehad of een erg goede intermediair. In de kleine lettertjes staan de uitzonderingen. Misschien toch maar eens nalezen.

Hebben we in Nederland een goede gezondheidszorg. Ja! Onnodig duur weliswaar maar dat hebben we zeker in vergelijking met vele andere landen. Als argument is het echter oneigenlijk omdat het een Nederlands zorgstelsel is wat door Nederlandse burgers wordt betaald en in Nederland wordt uitgerold en natuurlijk kan het altijd beter en efficiënter. Het is niet voor niets al decennia een groot politiek onderwerp in verkiezingstijd. Om te zeggen "Het is beter dan in ander landen" is nog geen vrijbrief om dan maar niets te doen. Dat is het soort conservatieve lamlendigheid waarin we in Nederland al veel te veel mee te maken hebben.

Ben ik boos?. Soms als ik onrecht zie of ervaar. Ja! en ik ben nog man en blank ook.
Maar ik neem er elke dag voor het eten wel een borrel op.

Login of registreer om te reageren
11-03-2017 om 15:03 uur
Reactie op balling

Er wordt mij hier een psychologische aandoening aangepraat om zo mijn persoon en mijn bijdragen hier in diskrediet te brengen. Ik ben daar om het zacht uit te drukken niet zo blij mee.

Denk toch echt dat het aan je eigen opstelling ligt heb met je te doen een arm om je heen en geef je graag een dikke knuffel, wens je veel sterkte. Sommige mensen hebben zelf reflecterend vermogen en kijken regelmatig in hun eigen spiegel. Je mag hier altijd jouw verhaal doen daar is alle ruimte voor. Het laatste wat ik wil is je bijdrage in diskrediet brengen.

Login of registreer om te reageren